«Ақмола облысы мұрағаттар мен құжаттамалар басқармасының Есiл ауданының мемлекеттiк мұрағаты» мемлекеттiк мекемесi
2016 жылғы
Есiл ауданының мәндi және естен кетпес даталар
АЛҒЫСӨЗ
Есiл ауданының ерекше мәндi және естен кетпес оқиғалар күнтiзбесi Мемлекеттiк мекеме «Ақмола облысы Есiл ауданының мемлекеттiк мұрағаты» мұрағаттар мен құжаматталар басқармасы дайындалған.
Күнтiзбеге Есiл ауданының тарихынан аса маңызды оқиғалардың даталары, шаруашылық, мәдени өмiрi енгiзiлген.
Мүшелтойлы даталар мен оқиғаларды анықтаудың негiзгi көздерi ретiнде мұрағаттық картотекалар, мекемелердiң, ұйымдардың, «Хлебороб Приишимья» аудандық баспасөзi, «Ақмола облысы» энциклопедиясы, Альманах «Ақмола облысы — адамдар, оқиға, тарих, жад», Үлкен Кеңес Одағы энциклопедиясы.
Күнтiзбе мұрағаттық құжаттарды насихаттау мен таныстыру, қоғамдық бiрлестiктердiң қызметiн ақпараттық жабдықтау үшiн арналған.
Күнтiзбе үш тараудан тұрады. Бiрiншiде хронологиялық тәртiпте орналасқан, ерекше мәндi және естен кетпес даталардың тiзбесi көрсетiлген. Екiншi тарауға кнi анықталмаған оқиғалар. Үшiншi тарауда анықтамалар — аннотациялар мәлiметтерi мемлекеттiк мұрағаттың құжаттары, жарияланған көздер, мерзiмдi баспасөз бойынша анықтай алған 2016 жылдың ерекше мәндi даталарға жасалған.
Әр дата қорға не басқа көзге сiлтеуiмен жабдықталған.
Күнтiзбеге келесi қосымшалар берiлген:
1.2016 жылы мүшелтойлары не басқа естен кетпес даталары тойланатын болатын жеке қорлар иелерiнiң тiзiмi;
2.Қолданылған көздер мен әдебиеттер тiзiмi.
Есiл ауданының мемлекеттiк
мұрағат директоры Г.Исакова
21.09.2015
2016 жылғы ерекше мәндi және естен кетпес даталар
5 ақпан 50 жыл бұрын (1966) «Московский» ауылында шаруашылық тәсiлмен 500 адамға арналған ауданымыздағы ең алғаш Мәдениет уйi бой көтердi.
____________________________________________
«Хлебороб Приишимья», 1966 жыл,5 ақпан
15 ақпан 30 жыл бқрын (1986) Есiл СПТУ-6 ұжымы өтпелi ЦК КПСС Қызыл таңбасымен, СССР Министлер Кеңесi, ВЦСПС және ЦК ВЛКСМ мен елiмiздiң кәсiби –техникалық училищелер арасындағы бүкiл одақтық социалистiк жарыста жеңiске жеткенi үшiн Құрмет дипломымен марапатталды.
_______________________________________
«Хлебороб Приишимья», 1986 жыл, 15 ақпан, № 21
8 мамыр Есiл қаласының құрметтi азаматы, кадрлар бойынша аудан одақ жетекшiсiнiң орынбасары Хамзин Ғизат Хамзиновичтiң туғанына 90 жыл (1926) , _______________________________________
Альманах 4, «Акмола облысы- адамдар, оқиға, тарих, естелiк» Кокшетау, 2009, 112б
8 мамыр 50 жыл бұрын (1966) Ишим жағалауында алғашқы бау-бақшаға арналған мол жер жыртылымы болды, онда адамдар жемiстер осiрiп, жидектi ағаштар отырғыза алады.
______________________________
«Хлебороб Приишимья», 1966 жыл, 08мамыр
17 мамыр 50 жыл бұрын (1966) Есiл музыкалық мектебi алғаш түлектерiн шығарды.. Мектеп қабырғасында откiзген жылдары үшiн 9 оқушы бастапты музыкалық бiлiм алды. Оля Волкова, Коля Лахин, Таня Ковальчук мектептiң алғашқы түлектерi.
_______________________________
«Хлебороб Приишимья», 1966 жыл, 17 мамыр
30 маусым 60 жыл бұрын (1956) Қаракөл бидай ауылының орталық жерiнде Қаракөл кеңшары Кеңесi орталығымен кұрылды. _________________________________
«1954-1980жж.Есiл ауданының кеңшарлар мен ауылдар Кеңесiнiң әкiмшiлiк- территориялдық бөлу туралы өзгертiлiмдерi»Торғай облысының мұрағаты. Тақырыптық құжаттар тiзiмi. 1б.
30 маусым 60 жыл бұрын (1956) Вильямс атындағы (Мирный) бидай ауылының орталық жерiнде Красногвардейский кеңшары Кеңесi орталығымен кұрылды.
___________________________________
«1954-1980жж.Есiл ауданының кеңшарлар мен ауылдар Кеңесiнiң әкiмшiлiк- территориялдық бөлу туралы өзгертiлiмдерi»Торғай облысының мұрағаты. Тақырыптық құжаттар тiзiмi. 1б.
30 маусым 60 жыл бұрын (1956) Курский бидай ауылының орталық жерiнде Курский кеңшары Кеңесi орталығымен кұрылды. _____________________________________
«1954-1980жж.Есiл ауданының кеңшарлар мен ауылдар Кеңесiнiң әкiмшiлiк- территориялдық бөлу туралы өзгертiлiмдерi»Торғай облысының мұрағаты. Тақырыптық құжаттар тiзiмi. 1б.
30 маусым 60 жыл бұрын (1956) Маяковский бидай ауылының орталық жерiнде Маяковский кеңшары Кеңесi орталығымен кұрылды. ________________________________________
«1954-1980жж.Есiл ауданының кеңшарлар мен ауылдар Кеңесiнiң әкiмшiлiк- территориялдық бөлу туралы өзгертiлiмдерi»Торғай облысының мұрағаты. Тақырыптық құжаттар тiзiмi. 1б.
33 маусым 55 жыл бұрын (1961) Ейский бидай ауылының орталық жерiнде Ейский кеңшары Кеңесi орталығымен кұрылды.
_____________________________________________
«1954-1980жж.Есiл ауданының кеңшарлар мен ауылдар Кеңесiнiң әкiмшiлiк- территориялдық бөлу туралы өзгертiлiмдерi»Торғай облысының мұрағаты. Тақырыптық құжаттар тiзiмi. 1б.
14 шiлде Республикалық деңгейдегi дербес зейнеткер, «Калачевский» ауылының директоры Бауэр Александр Андреевичтiң қайтыс болғаннына 30 жыл (1986).
_________________________________________
«Хлебороб Приишимья», 1986 жыл, 17 шiлде, № 21
25 шiлде Есiл ауданының құрметтi азаматы, «Қазақ ССР-нiң Еңбек сiңiрген мал дәрiгерi», Есiл мал шаруашылық станциясының бас мал дәрiгерi Шубин Николай Тихоновичтiң туғанына 80 жыл (1936). _________________________________________
Альманах 4, «Акмола облысы- адамдар, оқиға, тарих, естелiк» Кокшетау, 2009, 112б
5 тамыз 60 жыл бұрын (1956) 35 нөмiрлi, 1500 көшiрме таралыммен «Хлебороб Приишимья» газетiнiң бiрiншi нөмiрi шықты. __________________________________________
«Хлебороб Приишимья», 1986 жыл, 5 тамыз, № 94
13 тамыз 50 жыл бұрын (1966) Ленинградская көшесiнде колхоздық базар ашылды. Онда жабық сөрелер мен дүкендер құрылды. _____________________________________________
«Хлебороб Приишимья», 1966 жыл, 13 тамыз
1 қыркуйек 50 жыл бұрын (1966) телевизиондық сатыны жинақтау аяқталып, қала мен аудан тұрғындары өздерiнiң теедидар экрандарында ақпараттық арналар корiп, тыңдай бастады.
_______________________________________________
«Хлебороб Приишимья», 1966 жыл, 1 қыркүйек
5 қыркүйек Есiл қаласының құрметтi азаматы, Есiл СПТУ-6 директоры Капацинский Евгений Николаевичтiң туғанына 80 жыл (1936). _______________________________________________
Альманах 4, «Акмола облысы- адамдар, оқиға, тарих, естелiк», Кокшетау, 2009,112б
21 қыркүйек 55 жыл бұрын (1961)Есiл- Арқалық жаңа темiр жол құрылысы аяқталды
_____________________________________
«Хлебороб Приишимья», 1961 жыл, 1қыркүйек
27 қыркүйек 60 жыл бұрын (1956) Егiннен алынған нанды мемлекетке тапсыру мен сатуды алынған мiндеттер бойынша уақыттан ерте орындағаны мен 157 жылға арналған бидайды толық сепкенi үшiн Есл ауданына Қазақстанның ЦК КПЗ және Қазақ ССР Кеңес Министрлерiнiң Қызыл Таңбасы табысталды.
_____________________________________________
«Хлебороб Приишимья», 1956 жыл, 27 қыркүйек
12 қазан 40 жыл бұрын (1976)Облыстық халықтық шаруашылық жетiстiктер көрмесiнде бiздiң ауданымызға 1976 жылдың 3 тоқсанында сүт өнiмiнiң жоғары көрсеткiштерi үшiн Қазақстан Компартия обком бюросының және облыстық жұмысшы депутаттар исполкомның отпелi Қызыл таңбасы табысталы.
__________________________________________
«Хлебороб Приишимья», 1976жыл, 12 қыркүйек
4 қараша 60 жыл бұрын (1956) қазан айында «Красивинский» ауылы құрылысшылардан 225 орынды клуб көрермен залымен колданысқа алды. Клубта кiтапхана, көркем- өнерпаздық үйiрмелерге арналған бөлмелер мен биллиард бөлмесi болды.
_________________________________________
«Хлебороб Приишимья», 1986жыл, 4 қараша
27 желтоқсан 50 жыл бұрын(1966) Есiлде «Салтанат» атты үлкен экранды кинотеатрдың ашылуы өттi. Алғаш рет үлкен экранда «Таежный десант» атты түрлi- түстi фильм көрсетiлдi. __________________________________________
«Хлебороб Приишимья», 1966 жыл, 27 желтоқсан, № 94
8 мамыр Есiл қаласының құрметтi азаматы, кадрлар бойынша аудан одақ жетекшiсiнiң орынбасары Хамзин Ғизат Хамзиновичтiң туғанына 90 жыл (1926).
Хамзин Ғизат Хамзинович 1929 жылы 8 мамырда Көкшетау облысы Рузаевка ауданы Раисовка ауылында дүниеге келген.1946 жылдан бастап 1962 жыл аралағы Қызылсу Ауылдық Кеңесiнiң аппаратында, кейiн Есiл кеңшары Кеңесiнде, 1962 жылдан 1972 жылы Есiл раисполкомының ұйым бөлiмiнiң жетекшiсi болып, еңбек сiңген демалысына дейiн (1986) кадрлар бойынша аудан одақ жетекшiсiнiң орынбасары болып жұмыс iстедi.
«В.И.Лениннiң 100- жылдығына арнап iстеген айбынды еңбегi үшiн», «Тың жерлердi игергенi үшiн» медальдарымен марапатталған.
1993 жылы 19 наурыздағы қалалық халықаралық депутуттарының 13 сессия 21 отырысының қаулысы негiзiнде Хамзин Ғизат Хамзиновичке «Есiл қаласының құрметтi азаматы» деген атақ берiлдi. _______________________________________
Альманах 4, «Акмола облысы- адамдар, оқиға, тарих, естелiк» Кокшетау, 2009, 112б
30 маусым 60 жыл бұрын (1956) Қаракөл бидай ауылының орталық жерiнде Қаракөл кентi Кеңесi орталығымен кұрылды.
1956 жылдың 30 маусым Қазақ КСР-ның Жоғарға Кеңес Президиумының« Ақмола облысы Есiл ауданы Қаракөл бидай ауылының орталық жерiнде Қаракөл кентi Кеңесi орталығымен оның құрамына Бузулук бидай ауылын қосқандағы құрылысы» туралы бұйрығы.
1993 жылы 30қарашада Қаракөл кентi халақаралық депутаттар Кеңесiнiң 18 сессиясы (21шақырылым) өттi, онда кентi халақаралық депутаттар Кеңесiнiң жойылуы туралы шешiм қабылданды.
Қаракөл кентiнiң аумағында мектеп, балабақша, дәрiгерлiк амбулатория, клуб, кiтапхана, ауылдық рабкоп болды. Халық саны 1976 жылы 767 адам, 1983 жылы -775 адам,1992 жылы-812 адам, 1996 жылы -779 адамды құрады.
_______________________________
«1954-1980жж.Есiл ауданының кенттер мен ауылдар Кеңесiнiң әкiмшiлiк- территориялдық бөлу туралы өзгертiлiмдерi»Торғай облысының мұрағаты. Тақырыптық құжаттар тiзiмi. 1б.
30 маусым 60 жыл бұрын (1956) Маяковский бидай ауылының орталық жерiнде Маяковский кентi Кеңесi орталығымен кұрылды.
1956 жылдың 30 маусым Қазақ КСР-ның Жоғарға Кеңес Президиумының« Ақмола облысы Есiл ауданы Маяковский бидай ауылының орталық жерiнде Маяковский кентi Кеңесi орталығымен оның құрамына «37 лет Октября»бидай ауылын қосқандағы құрылысы» туралы бұйрығы.
1973 жылғы деректер бойынша Кеңес кентiнiң аумағында 2 кеңшарлық кiтапхана, 1 сегiз жылық мектеп, бiр орта мектеп, ауыл аралық аурухана, ФАП (фельдшерлi — акушерлiк пункт), рабкоп сату орталығы, балакомбинат блған. Кеңес кентiнiң халық саны 1973 жылы 1960 адамды құрапты.
1978 жылғы 06 наурыздағы № 5/59 аудандық исполком Кеңес халақаралық депутаттарының « аудан құрамындағы жаңа кент кеңесiнiң құрылысы» шешiмi негiзiнде Жаңа Кеңес кентi Юбелйный бидай ауылы «37 лет октября» құрылып, (Юбелейный к.) Маяковский Кеңес кентiнiң құрамынан шығады. 1993 жылдың желтоқсан айында Кеңестiң озiн тарқату кезiнде Маяковский Кеңес кентi жұмысын тоқтатады.
______________________________________________
«1954-1980жж.Есiл ауданының кенттер мен ауылдар Кеңесiнiң әкiмшiлiк- территориялдық бөлу туралы өзгертiлiмдерi»Торғай облысының мұрағаты. Тақырыптық құжаттар тiзiмi. 1б.
14 шiлде Республикалық деңгейдегi дербес зейнеткер, «Калачевский» ауылының директоры Бауэр Александр Андреевичтiң қайтыс болғаннына 30 жыл (1986).
Бауэр Александр Андреевич 1923 жылы Саратов облысы Бальцеровский ауданының Мессер кеңшарында туған. Еңбек өтелiмiн Целиноград облысы Балкаш ауданы Балкаш МТС комбайнер болып бастаған.1956 жылы Петропавлдық ауыл шаруашылық механизация техникумын битирип комбайндар және шаруашылық машиналар механигi болып Балкаш МТС-та, кейiн Целиноград облысы Сандықтау механикалық отман шаруашылығында бас инженер болып жұмыс жасаған. 1957 жылы «Алма Атинский» ауылының бас инженерi болып, 1960 жылы «37 лет Октября» ауылының бас инженерi болып тағайындалған.1963 жылы «Калачевский» ауылының директор мiндетiне ұсынылды, ол осы мамандықта 20 жылдан астам жұмыс жасада. Бауэр А.А. Еңбек қызыл таңбасы, Құрмет таңбасы екi орденiмен, медальдармен, Қазақ КСР Жоғарға Кеңесiнiң құрмет грамотасымен марапатталған.
_________________________________________
«Хлебороб Приишимья», 1986 жыл, 17 шiлде, № 21
25 шiлде Есiл ауданының құрметтi азаматы, «Қазақ КСР-нiң Еңбек сiңiрген мал дәрiгерi», Есiл мал шаруашылық станциясының бас мал дәрiгерi Шубин Николай Тихоновичтiң туғанына 80 жыл (1936).
Шубин Николай Тихонович 1963 жылы 25 шiлдеде Брянск қаласында туған. 1959 жылы Семей ауыл шаруашылық институтын тәмамдаған.1959 жылдан бастап Қима ауданының мал шаруашылық ауруханасының жетекшiсi болып, 1962 жылдың 11 сәуiрiнен Есiл территориалдық басқармасының бас мал шаруашылық дәрiгерi мiндетiне, 1983 жылдың 18 қаңтарында Есiл ауыл шаруашылық басқармасының жетекшi орынбасары болып тағайындалып, 1986 жылдың 14 ақпанынан 1997 жыл аралығы мал шаруашылық станциясының бас мал дәрiгерi болып жұмыс iстедi.
Республиканың ауылшаруашылық комплексiнiң жүйесiнде жемiстi жұмысы үшiн Құрмет грамоталарымен марапатталған. Қазақ КСР жоғарғы Кеңесiнiң президиумының бұйрығы бойынша Н.Т.Шубинға «Қазақ КСР –не еңбегi сiңген мал шаруашылық дәрiгерi» құрметтi атағы берiлген.
2008 жылдың 24 желтоқсанындағы №12/9 Есiл аудандық маслихатының шешiмiмен Шубин Николай Тихоновичке «Есiл ауданының құрметтi азаматы» атағы берiлдi.
_________________________________________
Альманах 4, «Акмола облысы- адамдар, оқиға, тарих, естелiк» Кокшетау, 2009, 112б
5 тамыз 60 жыл бұрын (1956) 35 нөмiрлi, 1500 көшiрме таралыммен «Хлебороб Приишимья» газетiнiң бiрiншi нөмiрi шықты.
Газеттiң бiрiншi нөмiрi, ол кезде ол «Знамя труда» деп аталды 1956 жылдың 06 тамызында жарыққа шықты. Ол жетiсiне 2 рет 5 бағанды жазылымда 2 бетте, таралымы 1500 көшiрме болып шығатын. Оның бiрiншi редакторы Владимер Антонович Мироненко болды. 1957 жылдың тамызынан газет жетiсiне 2 рет 4 бетте шығатын болы.1962 жылға қарай газет таралымы 2600 көшiрмеге дейiн өсе бастады. 1962 жылдың 1 мамырынан бастап газет Қазақстан ОК Целиноград обкомының Есiл территориялды ауыл –кеңшарлы басқармасының негiзiнде мекеме ретiнде «Есильская правда» деген атаумен, ал осы жылдың 16 маусымынан «Хлебороб Приишимья» атауымен шықты. 1976 жылы газет аудандық газеттер КСРО ХШЖК да көрсетiлдi.1976 жылы «Хлебороб Приишимья» газетi социалистiк мекеме атағына бүкiл одақтық сайысқа қатысып республикамызда бiрiншi алып, «Журналист » журналының дипломына ие болады. Аналогиялық дипломды 1977 жылы ғана алады. 70-80 жылдары газет республикалық мекемелерден әр түрлi құнды грамоталармен бес рет марапатталды. Облыс бойынша әрлеу мен полиграфиялық орындау үшiн әрдайым бiрiншi орынға ие болған.
1977 және 1983 жылы газеттiң жұмыс өтiлi Қазақстан Компартиясының ЖПМ ОК мен Қазақстан КП ОК бiрлестi. 1986 жылы газетте 7 жоғары бiлiмдi жалпы 8 өнерлi жұмысшы жұмыс атқарды. Газет таралымы 10558 дананы құрады (1986жыл). Шығарылым жетiсiне үш рет. Бiр жылда 156 нөмiр. Орташа алғанда бiр нөмiрде 20-23 ақпарат. Бiр жылда оқырмандар газетке екi мың немесе оданда коп хаттар жазады.
__________________________________________
«Хлебороб Приишимья», 1986 жыл, 5 тамыз, № 94
5 қыркүйек Есiл қаласының құрметтi азаматы, Есiл СПТУ-6 директоры Капацинский Евгений Николаевичтiң туғанына 80 жыл (1936).
Капацинский Евгений Николаевич 1936 жылы 5 қыркүйекте Ростов на Дону қаласында туған. Мұғалiм, директордың оқу- шаруашылық бойынша орынбасары, Есiл СПТУ- 6 директоры қызметтерiнде жұмыс iстеген. Өзiнiң еңбегi үшiн Қазақстан ХШЖК –нiң Құрмет алтын кiтабына еңген , « Профтехбiлiм берудiң еңбек сiңген жұмыскерi» атағына, Еңбек Қызыл таңбасымен, бiрнеше рет медельдармен, құрмет грамоталарымен марапатталған.
1993 жылы 19 наурыздағы қалалық халықаралық депутуттарының 13 сессия 21 отырысының қаулысы негiзiнде Капацинский Евгений Николаевичке «Есiл қаласының құрметтi азаматы» деген атақ берiлдi.
_______________________________________________
Альманах 4, «Акмола облысы- адамдар, оқиға, тарих, естелiк», Кокшетау, 2009,112б
Қосымша1
2016 жылы мүшелтойлары не басқа естен кетпес даталары
тойланатын жеке корлар иелерiнiң тiзiмi.
1. Шубин Николай Тихонович, Есiл ауданының құрметтi азаматы, «Қазақ ССР-нiң Еңбек сiңiрген мал дәрiгерi», Есiл мал шаруашылық станциясының бас мал дәрiгерi. (199қ).
Қолданылған көздер мен әдебиеттер тiзiмi
Жарияланған көздер
Альманах 4, «Акмола облысы — адамдар, оқиға, тарих, естелiк» Кокшетау 2009жыл, 112б
Жарияланбаған көздер
«Хлебороб Приишимья», 1956 жыл, 27 қыркүйек
«Хлебороб Приишимья», 1961жыл, 1 қыркүйек
«Хлебороб Приишимья», 1966 жыл, 17 қаңтар, 5 ақпан 8 мамыр,
13тамыз, 1 қыркүйек, 27 желтоқсан
«Хлебороб Приишимья», 1976 жыл, 12 қазан
Хлебороб Приишимья», 1986 жыл, 15 ақпан, 17 шiлде, 4 қараша
«1954-1980жж.Есiл ауданының кеңшарлар мен ауылдар Кеңесiнiң әкiмшiлiк- территориялдық бөлу туралы өзгертiлiмдерi»Торғай облысының мұрағаты. Тақырыптық құжаттар тiзiмi. 1б.
